Σε μια ξεχωριστή σκηνική του στιγμή, αυτήν της αντάμωσης με τον Φιλίπ του, ο Αντώνης Καρυστινός μιλάει αποκλειστικά στο zappIT για την παράσταση «Οι Άθικτοι» που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη στο θέατρο Νέος Ακάδημος. Με την Τέχνη του σε πρώτο πλάνο, ο Αντώνης Καρυστινός σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη.
Τρία ιδιαίτερα για όλους χρόνια μετά την τελευταία μας συνάντηση, ραδιοφωνική τότε, πόσο έχεις αλλάξει αγαπητέ Αντώνη;
Η αλήθεια είναι πως αναζήτησα αλλαγές μέσα μου και είμαι πιο ευαισθητοποιημένος απέναντι στην υποκριτική και το θέατρο μετά από αυτά τα χρόνια. Γνώρισα καινούργιους ανθρώπους, είδα νέα πράγματα. Όταν, μάλιστα, αυτά επαληθεύονται, για μένα είναι ένα σημάδι πως βρίσκομαι στον σωστό δρόμο. Έτσι, λοιπόν, έκανα έναν κύκλο αρκετά μεγάλο, απέκτησα νέες εμπειρίες, τα πράγματα συνέχισαν να επαληθεύονται και νιώθω ακόμα πιο παθιασμένος για αυτό που ακολουθώ. Όσον αφορά την καραντίνα, δεν θεωρώ ότι έκανα κάποια ενδοσκόπηση. Διαφορετικό είναι να ζητάς από μόνος σου να αξιολογήσεις ξανά τη ζωή σου και τις προτεραιότητες σου και διαφορετικό όταν σου επιβάλλεται μια τέτοια συνθήκη. Οπότε, όπως και οι περισσότεροι, κόντεψα να φάω τα ντουβάρια. Βάζαμε τους κωδικούς και περπατούσαμε σαν τους χαμένους. Προσπάθησα, ωστόσο, με διάφορες τεχνικές να ξεχνιέμαι. Εμείς δεν γνωρίζαμε πότε θα εργαστούμε ξανά και κάτω από ποια συνθήκη. Όπως αποδείχθηκε, είναι μια μεγάλη ουρά η οποία έχει κρατήσει μέχρι σήμερα που συνέβησαν όλα αυτά που συνέβησαν. Προσωπικά χρησιμοποίησα το κενό διάστημα για άλλα πράγματα αλλά με την ίδια όρεξη και το ίδιο ενδιαφέρον έρχομαι ξανά στο θέατρο.
Σε μια πολύ όμορφη συνθήκη, στους «Άθικτους» των Olivier Nakache & Eric Toledano.
Ακριβώς, μια πρόταση που μου έγινε από τον παραγωγό Δημήτρη Αρχιμανδρίτη και τον σκηνοθέτη μας, Νικορέστη Χανιωτάκη. Είχα δει την γαλλική ταινία και γνώριζα ότι πρόκειται για την αληθινή ιστορία αυτών των δύο ανθρώπων. Δεν γνώριζα, όμως, ότι δύο χρόνια μετά έγραψαν ο καθένας από ένα βιβλίο σαν αυτοβιογραφία. Αξίζει να σου αναφέρω ότι το κείμενο στην παράσταση μας έχουν επιμεληθεί και έχουν κάνει τη θεατρική μεταφορά ο Αντώνης Γαλέος και η Φελίς Τόπη. Στο θέατρο χρειάζεσαι κάποια άλλα δραματουργικά εργαλεία για να αφηγηθείς την ιστορία σε αντίθεση με το σινεμά, λόγω του μοντάζ, οπότε εδώ κατά τη γνώμη μου το κείμενο είναι πιο πλήρες καθώς περιέχει περισσότερα στοιχεία των χαρακτήρων. Μου άρεσε πολύ η ιδέα ώστε να κάνουμε αυτό το τόλμημα. Με το που είδα, δε, τις δυσκολίες είπα πως «εδώ είμαστε» και με ιντρίγκαρε πάρα πολύ! Διαβάζοντας το κείμενο, όλο και περισσότερο με προκαλούσε για να αναλάβω τον ρόλο.
Ποια στοιχεία ανακάλυψες σε αυτόν τον πολύ γοητευτικό ήρωα, τον Φιλίπ;
Είναι ωραία πρόκληση, Αλέξανδρε και τα φανταστικά του στοιχεία θα σου πω πως με κινητοποίησαν. Το έργο, όπως είδες, δεν μιλάει για την αναπηρία. Δεν πας άλλωστε να προσεγγίσεις την αναπηρία μέσα από έναν άνθρωπο, ο οποίος έχει λύσει την πρόσβαση του σε οποιοδήποτε χώρο κι αν θελήσει να βρεθεί καθώς είναι πάμπλουτος. Σίγουρα στον Φιλίπ με γοήτευσαν η εσωτερικότητα του, η σχέση με τις λέξεις και τον λόγο, η σχέση με την μουσική και την Τέχνη, η απομόνωση του. Μπορεί αν το θελήσει τη μια στιγμή να είναι όπου σκεφτεί και την επόμενη να είναι ολομόναχος. Αυτή η ανεξαρτησία και τα στοιχεία ενός «υπερήρωα» που φέρει την μια στιγμή, την επόμενη χάνονται και δεν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί. Το βασικό θέμα στην ιστορία είναι αυτό που συνειδητοποίησαν και όλοι οι Γάλλοι με την προβολή του σχετικού ντοκιμαντέρ. Δηλαδή η παράδοξη, διαφορετική φιλία μεταξύ ενός αριστοκράτη Γάλλου και ενός Αλγερινού μετανάστη.
Δυο εξαιρετικά μακρινοί κόσμοι, των οποίων τον πυρήνα ίσως να μην τον αντιλαμβανόμαστε πλήρως εμείς έχοντας ιστορικά μια άλλη διαδρομή.
Διαφορετικοί σε όλα κόσμοι, ειδικά αν σκεφτούμε ιστορικά ή κοινωνικά ή πολιτικά τι είχε συμβεί μεταξύ των Αλγερινών και των Γάλλων πριν από κάποιες δεκαετίες. Εμείς πιάνουμε, βέβαια, την ιστορία από εκεί που ενώνονται οι άνθρωποι. Οι αντιθέσεις είναι αυτές που μας κάνουν να γελάμε αλλά την ίδια στιγμή μας συγκινούν γιατί, μέσα από τους δυο αυτούς ήρωες, δημιουργείται μια αρμονία. Συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας και δεν το πιστεύουμε. Μας προκαλεί συγκίνηση και γέλιο γιατί αυτό που παρουσιάζεται είναι αποκαλυπτικό.βΣύμφωνα με την βιογραφία των δυο ανθρώπων, δε, ο Φιλίπ ήταν έτοιμος να δώσει τέλος στη ζωή του αφού, τρία χρόνια μετά το ατύχημα του, η σύζυγος του πέθανε από καρκίνο. Είχε μια απόλυτη άρνηση για τα πάντα, ώσπου έρχεται σε αυτόν ο Αμπντέλ σαν κομήτης. Ο κυνισμός, η ευθύτητα και ο αυθορμητισμός του τραβούν την προσοχή γιατί πολύ απλά είναι ένας άνθρωπος που δεν νιώθει οίκτο για τον Φιλίπ.
Δυσκολίες στην προσέγγιση του ήρωα σου συνάντησες;
Δεν πρόλαβε να με δυσκολέψει, να με σοκάρει, να με πανικοβάλει και να με αγχώσει κάτι γιατί το φρόντισα από πάρα πολύ νωρίς. Είχα την μεγάλη τύχη να δεχθώ την πρόταση από την άνοιξη και αυτό, όπως ξέρεις, είναι σπάνιο. Να πάρεις το κείμενο και να προλάβεις να μελετήσεις όσο θέλεις και όσο χρειάζεσαι. Από το καλοκαίρι ξεκίνησα κινησιολογικά μαθήματα με την Εύη Τσακλάνου και δουλέψαμε πάνω στην κίνηση της ακινησίας. Να μπορεί δηλαδή το σώμα μου να λειτουργεί κανονικά παρά το ότι είμαι ακίνητος. Επίσης, οποιαδήποτε κενά μπορεί να είχα για την ζωή του Φιλίπ από την ταινία ήρθαν να καλυφθούν από το θεατρικό μας κείμενο αφού οι άνθρωποι που το επιμελήθηκαν χρησιμοποίησαν το σενάριο της ταινίας και τις δυο βιογραφίες προκειμένου να παρουσιαστεί ένα νέο έργο.
Καθώς γνωριζόμαστε χρόνια και παρακολουθώ την θεατρική σου διαδρομή, θα μου επιτρέψεις να κάνω ειδική μνεία στην έξοχη σκηνική χημεία που έχετε βρει με τον συμπαίκτη και παρτενέρ σου, Σπύρο Χατζηαγγελάκη.
Χαίρομαι που το λες, Αλέξανδρε γιατί αισθανόμαστε και οι δυο τυχεροί που έχουμε συναντήσει ο ένας τον άλλον. Σε αυτή την παράσταση κυρίως το θέμα του συμπαίκτη είναι πάρα πολύ σημαντικό. Δεν αναφέρομαι στο αν θα κάνουμε παρέα ή θα βγούμε μαζί έξω. Με αφορά το ότι αναπνέουμε και κινούμαστε μαζί σε όλη την παράσταση όπως ακριβώς οι δύο άνθρωποι που ενσαρκώνουμε. Ήταν ωραία ιδέα να μας προτείνουν να παίξουμε μαζί και αυτό, θα σου ομολογήσω, ενθουσιάζει και συγκινεί πέραν του κοινού και τους συναδέλφους θεατές. Όλοι κάνουν δηλαδή αντίστοιχο σχόλιο με το δικό σου και ζηλεύουν με την καλή έννοια. Αυτό θυμάμαι πως συνέβη από την έβδομη μας πρόβα οπότε και έγινε κάτι μαγικό. Καθόμασταν από την ίδια πλευρά του τραπεζιού στην ανάγνωση και ήταν σαν να έχει συνδεθεί ο εγκέφαλος και η φαντασία μας με μια αόρατη κλωστή και ότι έλεγε ο ένας συμπλήρωνε ο άλλος. Αυτό μας ακολουθεί πια μέχρι και σήμερα.
Συμπληρώνοντας σχεδόν 24 χρόνια στο θέατρο, τι κυνηγάς Αντώνη; Τι αναζητάς; Το ωραίο έργο, τον σύνθετο χαρακτήρα, τις νέες σκηνικές σχέσεις;
Δεν ξέρω πως θα σου φανεί αλλά θα στο εκμυστηρευτώ. Ένιωσα μεγάλη ευτυχία και πληρότητα να συνειδητοποιήσω ότι αυτό που κυνηγάω είναι να διασταυρώσω όλες τις εμπειρίες και τις πληροφορίες αυτών των χρόνων και να τις αναλύσω ξανά. Αυτό σημαίνει παρακολουθώντας σεμινάρια και διαβάζοντας πως προσπαθώ να εφαρμόσω όλα αυτά ξανά από την αρχή. Να κάνω δηλαδή ένα restart έχοντας όμως πια έναν άλλον Αντώνη, εκείνον με τις περισσότερες εμπειρίες. Αυτό με ενδιαφέρει σήμερα.
Έχεις μετανιώσει για επιλογές σου, τηλεοπτικές ή θεατρικές μέχρι σήμερα;
Δεν θα το έλεγα έτσι καθώς ξέρω γιατί τις έχω κάνει. Μήπως στέκεται κάποιος με δυο φτερά στην πλάτη, ντυμένος στα λευκά και χρεώνει λάθος επιλογές; Ας μου χρεώσει και μερικές, τι να κάνουμε… Δεν πειράζει. Τα αγαπάω τα επαγγελματικά λάθη, με έχουν κάνει αυτό που είμαι σήμερα, όπως κι αν τα πληρώσω. Ο καθένας ξέρει για τον εαυτό του.
Σκληρούς σταθμούς, αλήθεια, είχε η διαδρομή; Ίσως στην αρχή, εκεί στους πρώτους…
Δεν μπορώ να σου πω πως έχω αντιμετωπίσει σκληρότητα, παρά αυτό που η ίδια η ζωή φέρνει μπροστά σου. Δεν έχω αντιμετωπίσει ούτε σκληρότητα ούτε σνομπισμό. Έχω αντιμετωπίσει δυσκολίες, ναι, όπως κάθε άνθρωπος όταν ξεκινάει να κάνει κάτι. Το μαθαίνει, το χάνει, το ξαναβρίσκει και το ξαναχάνει. Πάνω σε αυτή την ερώτηση, λοιπόν, μπορώ να απαντήσω πως έχω αντιμετωπίσει και όμορφα πράγματα στη διαδρομή. Έχω λάβει επιβράβευση και θαυμασμό, για αυτό και συνεχίζω να αγαπώ την δουλειά μου.
Έχεις σκεφτεί να την αφήσεις στις δυσκολίες και να τα παρατήσεις;
Μονολεκτικά, όχι. Δηλαδή όχι. Είναι κάτι το οποίο το καταλαβαίνεις, όταν κάνεις τη δουλειά αυτή και δεν μπορείς να κρυφτείς. Δεν νιώθω ότι ανέλαβα κάτι πολύ μεγαλύτερο από μένα και ότι δεν το κατάφερα.
Κλείνοντας με τον σεισμό που προκάλεσε το #metoo στο θέατρο, θεωρείς πως οι άνθρωποι του χώρου το χειριστήκαμε ως οφείλαμε;
Θεωρώ πως μια χαρά το χειριστήκαμε συνολικά. Αυτοί που ήθελαν να εξομολογηθούν, να μοιραστούν και να μιλήσουν για αυτό που τους βασάνιζε τόσα χρόνια το έκαναν. Εμείς το ακούσαμε και δείξαμε την συμπαράσταση μας. Ήταν μια βαθιά τομή που έγινε και πέτυχε. Δεν ξέρω τι θα θυμάται αύριο ο κόσμος από αυτό, αλλά με ενδιαφέρει πως θα αφήσει περισσότερο σεβασμό σε εμάς. Αυτό το βλέπω και το χαίρομαι. Στους ανθρώπους που συγκεντρώνουν μεγάλη εξουσία θα βάλει ένα φρένο και σε εκείνους με μικρότερο, αν θες, status θα δώσει μια μεγαλύτερη σιγουριά και μια μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση. Υπήρχαν άνθρωποι που κακώς δημιουργούσαν συνειδήσεις και εκμεταλλεύτηκαν σε ακραίο βαθμό την θέση τους λειτουργώντας καταχρηστικά εις βάρος άλλων.