Δολοφονίες πολιτικών στα χρόνια του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και του εθνικού διχασμού, παρουσιάζει η «Μηχανή του Χρόνου», με τον Χρίστο Βασιλόπουλο αυτή την εβδομάδα.
Η εκπομπή ξεκινά με την δολοφονία του πρώτου κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, και αμέσως μετά ερευνά αναλυτικά τις δολοφονίες του πρωθυπουργού Θεόδωρου Δηλιγιάννη έξω από την παλαιά Βουλή, του Βασιλιά Γεωργίου Α' στη Θεσσαλονίκη, του πολιτικού Ίωνα Δραγούμη στην Αθήνα, καθώς και τις απόπειρες δολοφονίας κατά του Ελευθέριου Βενιζέλου στην Κρήτη, το Παρίσι και στην Λ. Κηφισίας.
Όλες οι υποθέσεις σημάδεψαν την εποχή τους και καθόρισαν τις πολιτικές εξελίξεις στα χρόνια του λεγόμενου «Εθνικού Διχασμού». Η εκπομπή μέσα από ντοκουμέντα και σημαντικές μαρτυρίες φωτίζει όλα τα δραματικά γεγονότα αλλά και τα σκοτεινά κίνητρα των δολοφόνων που δεν εξιχνιάστηκαν ποτέ…
Αναλυτικά:
Η δολοφονία του πρώτου κυβερνήτη της χώρας, Ιωάννη Καποδίστρια στο Ναύπλιο, γράφει με αίμα τις πρώτες σελίδες της νεοελληνικής ιστορίας και συγκλονίζει τους πολίτες. Ποιοι ήθελαν την δολοφονία του κυβερνήτη;
Οι Μαυρομιχαλαίοι και η μανιάτικη βεντέτα ή η πολιτική σκευωρία των Αγγλογάλλων και των προκρίτων της εποχής;
Ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης ήταν ένας λαοφιλής πολιτικός και προσηνής στους πολίτες. Οι συγκρούσεις του με τον Χαρίλαο Τρικούπη ήταν ομηρικές και ξεσήκωναν τα πλήθη. Λέγεται ότι η απόφασή του να κλείσει τις χαρτοπαικτικές λέσχες, του στοίχισε τη ζωή. Ο δράστης ελέγχεται αν ενήργησε μεμονωμένα ή ήταν όργανο των μαφιόζων της εποχής.
“Συμφορά” χαρακτήρισαν οι εφημερίδες της εποχής, τη δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου του Α'. Ο χαμός του επηρέασε τις πολιτικές εξελίξεις και βύθισε τη χώρα στην αμφιβολία και την ανασφάλεια. Ο δράστης «αυτοκτόνησε», ο μοναδικός αυτόπτης μάρτυρας πέθανε “μυστηριωδώς” και η έρευνα δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Έτσι οι ιστορικοί βρίσκουν πολλά στοιχεία που ενισχύουν τις θεωρίες συνωμοσίας.
Τα χρόνια του εθνικού διχασμού αποτελούν τις χειρότερες στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας. Η πολιτική σύγκρουση του Ελευθέριου Βενιζέλου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου, που διαδέχτηκε τον Γεώργιο, προκάλεσαν εμφύλια σύγκρουση με τραυματικές συνέπειες. Η εκπομπή παρουσιάζει γνωστές και άγνωστες απόπειρες δολοφονίας κατά του Βενιζέλου και φέρνει την δημοσιότητα ιστορικά ντοκουμέντα, όπως το πόρισμα του ανακριτή Τζωρτζάκη, που αποπέμφθηκε μόλις αποκάλυψε ότι οι ηθικοί αυτουργοί στην αιματηρή απόπειρα της Κηφισίας ήταν αστυνομικοί και συνεργάτες της κυβέρνησης Τσαλδάρη.
Μέσα στο κλίμα του εθνικού διχασμού έγινε και η στυγνή δολοφονία του λαμπρού πολιτικού Ίωνα Δραγούμη από τα φιλοβενεζιλικά τάγματα ασφαλείας. Ο ανιψιός του Ίωνα Δραγούμη, Μάρκος Φιλίππου- Δραγούμης, μιλά για την σκοτεινή υπόθεση και δίνει πολλά στοιχεία για την εκτέλεση μέσα από το ιστορικό αρχείο της οικογένειας.
Στον αντίποδα, απόγονος του Παύλου Γύπαρη, αρχηγού των ταγμάτων ασφαλείας, κατονομάζει τον δολοφόνο και καταθέτει ότι ο πρόγονός του προσπάθησε να προστατεύσει τον παλιό συμπολεμιστή του στο Μακεδονικό Αγώνα.
Στην εκπομπή μιλούν οι: Σωτήρης Ριζάς-διευθυντής ερευνών στο κέντρο έρευνας Ιστορίας Νεότερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, Νικόλαος Παπαδάκης-Γενικός Διευθυντής Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών Ελευθέριος Βενιζέλος, Ανδρέας Κούκος- καθηγητής ιστορίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Αδαμάντιος Κοραής Χίου – Πρόεδρος της εταιρείας μελέτης έργου Ιωάννης Καποδίστριας, Μάρκος Φιλίππου Δραγούμης-ανιψιός Ίωνα Δραγούμη, Λευτέρης Γύπαρης-απόγονος αρχηγού ταγμάτων ασφαλείας του Βενιζέλου-Παύλου Γύπαρη, Γρηγόρης Μαρκάκης-απόγονος του φρουρού του Βενιζέλου-Γιάννη Μαρκάκη, Δημήτρης Νικολακάκης-ιστορικός ερευνητής, Νίκος Βασιλάτος-δικηγόρος, συγγραφέας, Βασίλειος Νικόλτσιος -συνταγματάρχης εα, ιστορικός ερευνητής, διευθυντής Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού αγώνα, Σπύρος Κουζινόπουλος- δημοσιογράφος ,συγγραφέας, Απόστολος Διαμαντής- ιστορικός, Γιάννης Ράγκος- δημοσιογράφος ,συγγραφέας, Κάρολος Μωραϊτής- δημοσιογράφος, συγγραφέας, Μίτση Πικραμένου, ιστορική ερευνήτρια.