Τηλεοπτικές άδειες: Προσφυγή του Alpha στην Ε.Ε.

Ο Alpha με την καταγγελία που υποβλήθηκε απ’ τον καθηγητή Πάνο Λαζαράτο στρέφεται κατά του επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη και της εταιρίας ΝΤΙΜΕΡΑ για «αθέμιτο ανταγωνισμό και προσπάθεια επηρεασμού των μελών της Επιτροπής διεξαγωγής του διαγωνισμού».

Αναλυτικά η προσφυγή του Alpha:

«Ι. Ιστορικό.

Στις 20.05.2016 δημοσιεύθηκε σε εφαρμογή του ν.4339/2015 (ΦΕΚ Α΄ 133/29.10.2015) η υπ’αριθμ.1/2016 Προκήρυξη του Υπουργού Επικρατείας(Τεύχος Δ.Δ.Σ. με αριθμό φύλλου 216 από 20.5.2016) με την οποία τέθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις διεξαγωγής της δημοπρασίας για την χορήγηση τεσσάρων αδειών παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψεως εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου για μετάδοση υψηλής ευκρίνειας (highdefinition) στην Ελληνική Επικράτεια. Μέσω υπουργικών αποφάσεων, η διεξαγωγή της όλης διαγωνιστικής διαδικασίας ανατέθηκε από τον Υπουργό Επικρατείας στην Γενική Γραμματεία Ενημερώσεως και Επικοινωνίαςκαι μεταβιβάσθηκε η αρμοδιότητα υπογραφής όλων των πράξεων του διαγωνισμού στον οικείο Γενικό Γραμματέα Γραμματεία Ενημερώσεως και Επικοινωνίας (στο εξής: ΓΓΕΕ).

Η καταγγέλλουσα εταιρία, που είναι ιδιοκτήτρια και διατηρεί την εκμετάλλευση του ιδιωτικού τηλεοπτικού σταθμού εθνικής εμβέλειας με την ονομασία «ALPHA» συμμετείχε στην ανωτέρω διαγωνιστική διαδικασία υποβάλλοντας σχετική προσφορά.

Με την με Α.Π. 178/19.7.2016 απόφαση του ΓΓΕΕ, η καταγγέλλουσα εταιρία προεπιλέχθηκε να συμμετάσχει στην περαιτέρω διαγωνιστική διαδικασία, μαζί με τους εξής υποψηφίους:

1. ΣΚΑΙ ΑΕ.

2. ΑΝΤΕΝΝΑ TV.

3. STAR.

4.ΙΩΑΝΝΗΣ-ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΣ Χ.ΚΑΛΟΓΡΙΤΣΑΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ

5. Ε RADIO-TV.

6. ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ Μ.Μ.Ε. Α.Ε.

Με την αυτή απόφαση του ΓΓΕΕ αποκλείστηκαν από τα περαιτέρω στάδια του διαγωνισμού οι εταιρίες «ITV CP», «MEGA CHANNEL», καθώς και η υποψήφια εταιρία «DIMERA MEDIA INVESTMENTS LTD», που έχει καταστατική έδρα στην Κύπρο (στο εξής: DIMERA). Εν τούτοις, με την με αριθμό Α.Π. 205/10.08.2016 απόφαση του ΓΓΕΕ, η τελευταία αυτή υποψηφία προεπιλέχθηκε τελικώς να συμμετάσχει στο επόμενο στάδιο του επίμαχου Διαγωνισμού, όπως και η συμμετοχή της εταιρίας ITV CP στο επόμενο στάδιο του Διαγωνισμού.

Στις 18.08.2016 η Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού απέστειλε στους 9 υποψηφίους που προεπιλέχθηκαν σύμφωνα με τα ανωτέρω, ατομικό δελτίο συμμετοχής τους στην δημοπρασία που είχε προγραμματισθεί να λάβει χώρα στις 30.8.2016 στο κτίριο της ΓΓΕΕ. Η δημοπρασία ξεκίνησε στις 30.8.2016 και έληξε τα ξημερώματα της 2.9.2016 και τελικά αναδείχθηκαν ανά φάση οι εξής υποψήφιοι:

1) ΣΚΑΙ ΑΕ, με προσφορά ύψους 43.600.000€.

2)ΙΩΑΝΝΗΣ-ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΣ Χ.ΚΑΛΟΓΡΙΤΣΑΣ ΤΗΛΕOΡΑΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ με προσφορά ύψους 52.600.000€.

3) ΑΝΤΕΝΝΑ ΤV, με προσφορά ύψους 75.900.000€.

4) ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ Μ.Μ.Ε. Α.Ε., με προσφορά ύψους 73.900.000€.

Η εταιρία μας με προσφορά ύψους 61.000.000€, ήτοι κατά πολύ υψηλότερη από των δύο πρώτων προσωρινών υπερθεματιστών δεν κατάφερε να λάβει άδεια αφού αποκλείσθηκε στον 117ο γύρο από την τελική αναμέτρηση μόλις για 500.000 ευρώ (τα οποία προσέφερε η «DIMERA») και κατετάγη δεύτερη κατά σειρά στον πίνακα επιλαχόντων. Πρώτη στον πίνακα επιλαχόντων αναδείχθηκε η υποψηφία «DIMERA» με υψηλότερη τιμή προσφοράς το ποσό των 61.500.000€.

ΙΙ. Η υποχρέωση του ΓΓΕΕ να αποκλείσει την υποψήφια «DIMERA» – Η παράβαση του Δικαίου της Ενώσεως.

Αμέσως μετά το πέρας της τελευταίας φάσεως της διαγωνιστικής διαδικασίας για την παροχή τεσσάρων τηλεοπτικών αδειών πανελλαδικής εμβέλειας και συγκεκριμένα περί ώρα 3 π.μ. της Παρασκευής 2 Σεπτεμβρίου 2016, ο εξουσιοδοτηθείς κατά τη δημοπρασία εκπρόσωπος της εταιρείας «DIMERA» κ. Ιβάν Σαββίδης δήλωσε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα επί λέξει, ενώπιον όλων των τηλεοπτικών σταθμών:

1. «Είμαι πολύ χαρούμενος για το γεγονός ότι όλα πήγαν μεταξύ άλλων και με βάση το δικό μου σενάριο»(0.04-0.10 δηλώσεως).

2. «Και μόλις έγινε κατανοητό ότι ξεφεύγουμε πλέον κατά πολύ από την αξία αυτής της άδειας, τότε χρησιμοποίησα μια εναλλακτική λύση» (1.30-1,40 δηλώσεως).

3. «Και το είδατε το αποτέλεσμα, ότι πλήρωσαν για τις άδειες πάνω από 70 και 50 εκατομμύρια ευρώ, για άδειες για τις οποίες υπολόγιζαν να πληρώσουν 3,4,5 εκατομμύρια ευρώ» (1.50-1.58 δηλώσεως).

4. «Δύο μέρες πριν από το διαγωνισμό ξεκίνησαν να συζητάνε για το ποιος είναι ο Σαββίδης, τί και πώς, τί συμβαίνει με το Σαββίδη, και τότε είπα στον εαυτό μου: Εγώ αν δεν πάρω την άδεια, θα κάνω ό,τι μπορώ προκειμένου να πληρώσουν πολύ περισσότερο αυτοί. Και είμαι χαρούμενος για το γεγονός ότι το πέτυχα. Δεν είμαι χαμένος, κέρδισα!» (5.30-5.55 δηλώσεως).

5. «Και στην τέταρτη άδεια ήταν απολύτως σαφής ο στόχος: Nα πάμε όσο πιο ψηλά γίνεται» (7.17-7.20 δηλώσεως).

6. «Στεναχωρήθηκα για το γεγονός ότι ο Αλαφούζος πλήρωσε λιγότερο από όλους. Έπρεπε να πληρώσει περισσότερο. Είναι δική μου επιθυμία. Γι’ αυτό είμαι συνολικά ικανοποιημένος» (8-8.15 δηλώσεως).

7. «Το λέω ξανά, μπαίνοντας στην τελική φάση εγώ έκανα το επόμενο βήμα με μηδενική προσφορά. Και το ’κανα δύο φορές. Αν το ’βλεπε κάποιος θα καταλάβαινε, ότι ο στόχος μου είναι οι ψηλότερες τιμές και όχι τίποτε άλλο. Το πέτυχα αυτό» (8.50-9.15 δηλώσεως).

Από το σύνολο των επτά αυτών προτάσεων της δηλώσεως του εκπροσώπου της εταιρείας «DIMERA» συνάγεται αδιαμφισβήτητα, ότι η εν λόγω υποψηφία ενήργησε τουλάχιστον κατά την δημοπράτηση της τέταρτης άδειας με αποκλειστικό σκοπό:

Πρώτον: Να ανεβάσει το τίμημα και

Δεύτερον: Οι υπόλοιποι διαγωνιζόμενοι να πληρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα.

Η συνυποψήφια εταιρεία «DIMERA» προέβη ομολογημένα, τουλάχιστον κατά την δημοπράτηση της τέταρτης άδειας, σε προσχηματικές αυξήσεις του τιμήματος δίχως καμία πρόθεση να διεκδικήσει την άδεια, αλλά με αποκλειστικό σκοπό, να διογκώσει υπέρογκα το τίμημα και να πληρώσουν οι διαγωνιζόμενοι όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα, ήτοι να ζημιωθούν οι τελευταίοι όσο το δυνατόν περισσότερο.

Αυτές δε οι δηλώσεις συμπίπτουν με την συμπεριφορά της εταιρείας «DIMERA» καθ’ όλη τη διάρκεια του διαγωνισμού και ιδίως κατά τη δημοπράτηση της τέταρτης άδειας, όπου οι δύο τελευταίες έγγραφες προσφορές ήταν όντως μηδενικής αυξήσεως.

Η εν λόγω ομολογημένη και εν τοις πράγμασι αποδειχθείσα συμπεριφορά της υποψηφίας «DIMERA», συνιστά ευθεία παραβίαση του άρθρου 3.3.2 (δ) της με αριθμό 1/2016 Προκηρύξεως και των όρων διεξαγωγής της δημοπρασίας που ορίζει τα εξής:

«Συνιστούν παράβαση των όρων διεξαγωγής της δημοπρασίας που επισύρει την κύρωση του αποκλεισμού και την κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής της παραγράφου 6.7. της παρούσας οι εξής συμπεριφορές:

…

δ) Απόπειρα επηρεασμού των μελών της Επιτροπής ΔιεξαγωγήςΔιαγωνισμού ή των λοιπών συμμετεχόντων ως προς τη λήψη αποφάσεων αναφορικά με τη δημοπρασία».

Ομοίως, συνιστά παραβίαση του άρθρου 1 παρ.2 ν.4339/2015 που επιτάσσει η διαγωνιστική διαδικασία να διασφαλίζει τον ελεύθερο και ανόθευτοανταγωνισμό στον ευρύτερο τομέα των ΜΜΕ, καθώς και πράξη αθέμιτου ανταγωνισμού, κατά παράβαση του άρθρου 1 ν. 146/1914.

Η εταιρία μας απέστειλε εξωδίκως προς την Γενική Γραμματεία Ενημερώσεως και Επικοινωνίας του Διαγωνισμού ένσταση, όπως τούτο βεβαιώνεται στην με αριθμό 2876Δ/5.9.2016 έκθεση επιδόσεως, ζητώντας: α) Να διαπιστωθεί η παράβαση του όρου 3.3.1 (δ) της Προκηρύξεως 1/2016 και συνακόλουθα των άρθρων 1 ν.146/2014, 1§2 ν.4339/2015, 54§8 εδ. δ′ της Οδηγίας 2004/18, 914 και 919 ΑΚ, εκ μέρους της εταιρίας με την επωνυμία «DIMERA», β) να επέλθουν για την εταιρεία «DIMERA» οι προβλεπόμενες στο άρθρο 3.3.1 της Προκηρύξεως κυρώσεις (αποκλεισμός και κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής που κατέθεσε η συγκεκριμένη υποψηφία) και γ) να ακυρωθεί ο πλειστηριασμός που διενεργήθηκε μεταξύ της Τρίτης 30.8.2016 και Παρασκευής 3.9.2016, δεδομένου ότι παραβιάστηκαν θεμελιώδεις εσωτερικές και ευρωπαϊκές αρχές του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού, εξαιτίας της λόγω και έργω ομολογηθείσης παράνομης συμπεριφοράς της εταιρείας «DIMERA».

Ο ΓΓΕΕ κατά παράβαση των ανωτέρω εθνικών διατάξεων και των διατάξεων του ενωσιακού δικαίου που θα αναφερθούν κατωτέρω, δεν έχει αποκλείσει μέχρι και το χρόνο συντάξεως της παρούσας την υποψηφία «DIMERA» από το διαγωνισμό, η οποία κατά τούτο παραμένει πρώτη κατά σειρά κατατάξεως στον πίνακα επιλαχόντων, με αποτέλεσμα να διεκδικεί μία εκ των τεσσάρων αδειών σε περίπτωση εκπτώσεως κάποιου εκ των τεσσάρων προσωρινών υπερθεματιστών. Η συμπεριφορά αυτή, τόσο του Υπουργού Επικρατείας, όσο και του ΓΓΕΕ, που ακόμη δεν έχουν προβεί σε έκδοση πράξεως αποκλεισμού της συγκεκριμένης υποψηφίας συνιστά παράβαση των ακόλουθων διατάξεων του Δικαίου της Ενώσεως:

α) Παράβαση των στόχων του άρθρου 8 παρ.2 περ.β΄ της Οδηγίας 2002/21/ΕΚ, που ορίζει τα εξής:

«2. Οι εθνικές κανονιστικές αρχές προάγουν τον ανταγωνισμό στην παροχή δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών και συναφών ευκολιών και υπηρεσιών, μεταξύ άλλων:

…

β) εξασφαλίζοντας ότι δεν υφίσταται στρέβλωση ούτε περιορισμός του ανταγωνισμού στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών»

β) Παράβαση του άρθρου 2 παρ.4 της Οδηγίας 2002/77/ΕΚ, που ορίζει τα εξής:

«4. Τα κράτη μέλη φροντίζουν ώστε η γενική άδεια που έχει χορηγηθεί σε μια επιχείρηση για την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή για την εγκατάσταση ή/και τη λειτουργία δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών καθώς και οι όροι χορήγησής της να βασίζονται σε αντικειμενικά, αμερόληπτα, αναλογικά και διαφανή κριτήρια».

γ) Παράβαση του άρθρου 57 παρ.4 περ.θ΄ και 5 εδ.β΄ Οδηγίας 2014/24/ΕΕπου ορίζει τα εξής:

«4. Οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν ή μπορούν να υποχρεώνονται από τα κράτη μέλη να αποκλείουν από τη συμμετοχή σε διαδικασία προμήθειας οποιονδήποτε οικονομικό φορέα σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες καταστάσεις:

θ) εάν ο οικονομικός φορέας επιχειρεί να επηρεάσει με αθέμιτο τρόπο τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της αναθέτουσας αρχής, να αποκτήσει εμπιστευτικές πληροφορίες που ενδέχεται να του αποφέρουν αθέμιτο πλεονέκτημα στη διαδικασία προμήθειας ή να παράσχει εξ αμελείας παραπλανητικές πληροφορίες που ενδέχεται να επηρεάσουν ουσιωδώς τις αποφάσεις που αφορούν τον αποκλεισμό, την επιλογή ή την ανάθεση».

5. …Ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν ή να υποχρεώνονται από τα κράτη μέλη να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας βρίσκεται, λόγω πράξεων ή παραλείψεων αυτού, είτε πριν είτε κατά τη διαδικασία, σε μια από τις περιπτώσεις της παραγράφου 4″.

Συνακόλουθα, η Ελληνική Δημοκρατία, μέσω του Υπουργού Επικρατείας και του ΓΓΕΕ δεν διασφάλισαν την προστασία του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού έναντι στρεβλώσεων κατά την διεξαγωγή της επίμαχης δημοπρασίας, αφού μέχρι σήμερα δεν έχουν ακόμη αποκλείσει από την διαγωνιστική διαδικασία την υποψήφια «DIMERA».