Στο πλευρό του πολυαγαπημένου της γιου Βασίλη, στους γονείς της, στις μεγάλες τις αγάπες, στους λατρεμένους συνθέτες «αναπαύεται» πλέον η μεγάλη λαϊκή φωνή, ο μύθος Καίτη Γκρέυ, που έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 100 ετών.
Η Καίτη Γκρέυ, έβαλε τη σφραγίδα της με τη σπάνια φωνή της σε γενιές και γενιές Ελλήνων τραγουδώντας το μαράζι του έρωτα, τους σκληρούς χωρισμούς, την προδοσία…
«Καθισμένη στο σαλόνι του σπιτιού της, στη Νέα Σμύρνη, επιβεβαιώνει πως έκανε ό,τι και η Μαρία Κάλλας: ‘Αν κάτι δεν μ’ άρεσε εκεί που δούλευα, αν ένιωθα πως μ’ έριχναν ή δεν μου φέρονταν καλά, αν δεν λειτουργούσε η ορχήστρα ή το προσωπικό όπως συμφώνησα, έπαιρνα το παλτό μου και τους έλεγα “φεύγω, εγώ είμαι η Γκρέυ!’. Πάντα ήξερα ποια ήμουνα!», έγραφε στη βιογραφία της “Καίτη Γκρέυ, Αυτή είναι η ζωή μου” ο ποιητής Γιώργος Χρονάς.
Σε τέσσερις μόλις παραγράφους, ο βιογράφος της περιέγραψε το μεγαλείο ψυχής που φώλιαζε μέσα στην κορυφαία λαϊκή τραγουδίστρια. Η πιο ακριβοπληρωμένη γυναικεία λαϊκή φωνή του ’60, με πάνω από 3.000 τραγούδια (ανάμεσά τους μερικά από τα διαμάντια το βουνό», «στρώσε μου να κοιμηθώ», «το ‘πες και το ‘κανες», «πάρε το δάκρυ μου», «άναψε το τσιγάρο»…) έσβησε δύο μόλις μήνες πριν συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής.
Έναν αιώνα ζωής! Με δύσκολα παιδικά χρόνια, λαϊκά πάλκα, αξεπέραστα τραγούδια, επικές συνεργασίες, θυελλώδεις έρωτες, προδοσίες, απογοητεύσεις, ασταμάτητο χειροκρότημα, παραληρούντες θαυμαστές, εκατομμύρια σπασμένα πιάτα στα πόδια της, λατρεία…
Η Καίτη Γκρέϋ δεν ήταν μια απλή περίπτωση τραγουδίστριας. Ήταν μια λέαινα που κατάφερε να επιβιώσει και να επιβληθεί σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, πολύ πριν η γυναικεία ενδυνάμωση γίνει λάβαρο στα χέρια των σύγχρονων γυναικών. Έδωσε φωνή στον έρωτα, τη καψούρα, τα πάθη, τον πόνο… Όπως αυτόν που βίωσε ήδη από τα μικράτα της.
Τα δύσκολα παιδικά χρόνια
Στις 14 Μαϊου 1924, οι Μυτιληνιοί Σάμου υποδέχονταν ένα νέο μέλος τους που αργότερα θα λάβει το ονοματεπώνυμο Αθανασία Γκιζίλη.
«Γεννήθηκα στη Σάμο. Όταν ήμουν ενός χρονού με υιοθέτησε ένα αντρόγυνο, μεγάλοι άνθρωποι, στα Ταμπούρια του Πειραιά, Καισαρείας 14. Η μαμά μου, η πραγματική, δεν έδωσε μόνο εμένα για υιοθεσία έδωσε και τον αδερφό μου, το Γιάννη. Δεν μπορούσε να μας ζήσει. Τέτοια φτώχεια στη Σάμο. Το προξενιό, γι’ αυτή την υιοθεσία, τόκανε η αδελφή της θετής μου μαμάς που έμενε κι αυτή στη Σάμο. Το νέο μου μπαμπά τον λέγανε Κώστα και τη μαμά μου Ευρύκλεια»…
Στην ηλικία των 7, χάνει τον θετό της πατέρα. Η κατοχή τη βρίσκει στην Τουρκία, ακολούθως στη Μέση Ανατολή και ξανά στον Πειραιά με την απελευθέρωση. Στα 14 μάθαινε μοδιστρική, στα 14 παντρεύτηκε: «Μου λέει μια μέρα η μαμά μου: “Ο Νίκος θέλει να σε παντρευτεί”. “Α, εγώ’, λέω, ‘δεν παντρεύομαι. Εγώ θέλω να τελειώσω τη μοδιστρική και μετά θα δούμε’. Μου ‘δωσε δυο χαστούκια και μου λέει: ‘Θα τον πάρεις γιατί εγώ δουλεύω και δεν έχω προίκα να σου δώσω, έχω μόνο την παρθενιά σου. Αν τη χάσεις αυτήν, χάθηκες κι εσύ’».
Εκείνος 36, εκείνη 14. Έκανε μαζί του δυο παιδιά και όταν χώρισε στα 18 της ξεκίνησε να δουλεύει ως χορεύτρια, ως ηθοποιός στα περίφημα μπουλούκια αλλά και ως τραγουδίστρια του ελαφριού ρεπερτορίου.
Πρώτη ηχογράφηση και δισκογραφία
Με ξεχωριστή χροιά με εξαιρετική άνεση στις ψιλές νότες, η Καίτη Γκρέυ κατάφερε να επιβληθεί ως μία από τις κορυφαίες στο λαϊκό τραγούδι και να γίνει μέλος της “αγίας τριάδας” Καίτη Γκρέυ, Πόλυ Πάνου, Γιώτα Λύδια.
Για την πρώτη της ηχογράφηση η Καίτη Γκρέυ θυμόταν:
«…έμενε στην Πετρούπολη ο Μητσάκης, χτυπάω την πόρτα, μόλις βγήκε ο Μητσάκης μου λέει, έλα, κορίτσι μου, σε περιμένω. Εσύ είσαι η Καίτη Γκρέυ; Ο Μητσάκης είχε στίβες τα τραγούδια μπροστά του. Ήδη του είχαν τηλεφωνήσει απ’ την Κολούμπια. Με πήρε μέσα, και μου κάνει πρόβες σ’ ένα τραγούδι, το πρώτο μου τραγούδι. «Το δικό σου το μαράζι θα με φάει» Μου λέει, θάρθεις αύριο να κάνουμε άλλη μια προβίτσα, αν και τόμαθες το τραγούδι, γιατί βλέπω ότι τ’ αρπάς γρήγορα-γρήγορα, αλλά να κάνουμε άλλη μια προβίτσα.».
Μετά την επιτυχία που σημείωσε, το όνομά της γράφτηκε στις μαρκίζες ως πρώτο όνομα στα μεγαλύτερα κέντρα της εποχής αλλά και να γραμμοφωνήσει όλους τους μεγάλους συνθέτες της εποχής της.
Ερμήνευσε τις πρώτες εκτελέσεις τραγουδιών συνθετών όπως: Μάρκος Βαμβακάρης, Γιάννης Παπαϊωάννου, Βασίλης Τσιτσάνης, Γιώργος Μητσάκης, Χρήστος Κολοκοτρώνης, Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Κώστας Βίρβος, Θόδωρος Δερβενιώτης, Μπάμπης Μπακάλης, Γιώργος Ζαμπέτας και Πάνος Τζαβέλλας.
Η μία επιτυχία διαδεχόταν την άλλη με ύμνους όπως: “Άναψε το τσιγάρο“, “Ποτέ την μάνα μην πικραίνεις“, το θρυλικό “Βουνό“, “Πάρε το δάκρυ μου“, “Κάτσε στον καναπέ μου“, “Το ΄πες και τό ΄κανες“, “Ο σκληρός χωρισμός” και μια σειρά από σουξέ του Βασίλη Τσιτσάνη -σε πρώτη εκτέλεση αλλά και σε επαναπροσεγγίσεις- όπως “Για κοίτα κόσμε ένα παιδί“, “Τα ξένα χέρια“, “Σε τούτο το παλιόσπιτο“, “Στρώσε μου να κοιμηθώ” κ.ά.
Συνεργάστηκε με την αφρόκρεμα των καλλιτεχνών, με ονόματα θρύλους όπως: Ρόζα Εσκενάζυ, Στράτος Παγιουμτζής, Στέλιος Καζαντζίδης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Πόλυ Πάνου, Μαίρη Λίντα, Γιώτα Λύδια, Αντώνης Ρεπάνης, Στράτος Διονυσίου,Ρίτα Σακελλαρίου, Σπύρος Ζαγοραίος, Πάνος Γαβαλάς, Γιώργος Νταλάρας, Ελένη Βιτάλη, Γλυκερία, Χαρούλα Αλεξίου, Κωνσταντίνα, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Δήμητρα Γαλάνη, Αντώνης Βαρδής, Στέφανος Κορκολής, Χρήστος Δάντης, Εκεινος και Εκείνος.
Στη δεκαετία του ΄60 ήταν η πιο ακριβοπληρωμένη τραγουδίστρια έχοντας ημερομίσθιο που ξεπερνούσε ακόμα και τις 8.000 δραχμές.
Η τελευταία μεγάλη επιτυχία της ήταν το «Μια γυναίκα μόνο ξέρει» το 1995 και ένα χρόνο αργότερα, το 1996 είπε αντίο στη δισκογραφία και τα νυχτερινά μαγαζιά, μετά από μια χορτάτη ζωή στην πρώτη γραμμή του τραγουδιού, αφήνοντας τη σκυτάλη στη νέα γενιά.
Οι έρωτες που άφησαν εποχή
Ο Στέλιος Καζαντζίδης υπήρξε ο πρώτος της έρωτας όπως είχε εξομολογηθεί. Το φλογερό τους ειδύλλιο ξεκίνησε από ένα παιχνίδι της μοίρας την οποία κίνησε η μητέρα του θρυλικού λαϊκού βάρδου, Γερθημανή. Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’50, εκείνη εμφανιζόταν στον Ζέφυρο, στο Νέο Ηράκλειο.
Ο μαέστρος και συνθέτης Γεράσιμος Κλουβάτος, έδινε χρήματα στη μητέρα του Καζαντζίδη ο οποίος εκείνη την εποχή βρισκόταν φυλακισμένος στη Μακρόνησο. Οπότε κάθε φορά που η μητέρα του επισκεπτόταν το μαγαζί, της έδινε και εκείνη χρήματα.
Με την αποφυλάκιση, ο Καζαντζίδης βρέθηκε στον Ζέφυρο για να ευχαριστήσει την όμορφη κοπέλα που έδινε χρήματα στη μητέρα του. Η σχέση τους ξεκίνησε μέσα σε ένα ταξί το 1953 και έληξε άδοξα αφού είχε προηγηθεί μια αποβολή και πολλές σκηνές ζηλοτυπίας.
Η απώλεια του γιου της και το τέλος
Τα τελευταία χρόνια της ζωής της, είχε αποσυρθεί στο σπίτι της στη Νέα Σμύρνη περιτριγυρισμένη από τα αγαπημένα της πρόσωπα. Τον Νοέμβριο του 2021, βίωσε μια απίστευτη τραγωδία όταν έφυγε από τη ζωή ο γιος της Βασίλης Ηλιάδης.
Κανένα μέλος της οικογένειας δεν είπε το παραμικρό στην 98χρονη τότε Καίτη Γκρέυ, ούτε και η αγαπημένη της εγγονή και γνωστή τραγουδίστρια Αγγελική Ηλιάδη. Εκείνη όμως τον ζητούσε συνέχεια. Τον άχαρο αυτό ρόλο ανέλαβε ο μεγαλύτερος της γιος Φίλιππος…
Η Καίτη Γκρέυ έζησε μια ζωή σε υψηλές ταχύτητες, με όλα εκείνα τα συστατικά που συνθέτουν μία υπέρλαμπρη κινηματογραφική ταινία. Το καλλιτεχνικό της αποτύπωμα θα μείνει ανεξίτηλο στα χρόνια, γιατί έζησε σε αυθεντικές εποχές, τραγούδησε διαχρονικά άσματα, αποτέλεσε παράδειγμα δυναμικής γυναίκας.
Λίγα χρόνια πριν το φευγιό της, σε συνέντευξη στο philenews, έδωσε με τα δικά της λόγια τον καλύτερο επίλογο που αξίζει στον τρόπο με την οποία έζησε:
«Δε φοβήθηκα ποτέ. Ούτε και το θάνατο φοβάμαι. Εγώ έζησα για 100 ζωές, αγάπη μου. Έκλεισα όλα τα θέματα. Δεν έχω εκκρεμότητες».